Biến chứng của bệnh suy tuyến thượng thận

Tuyến thượng thận là cơ quan thần kỳ trong cơ thể chúng ta. Chỉ nhỏ bằng quả óc chó, nhưng lại sản xuất những loại hormone quyết định nhiều hoạt động sống còn như kiểm soát đường huyết, duy trì huyết áp, phản ứng với căng thẳng… Khi tuyến này bị “lỗi”, chúng ta sẽ phải đối mặt với suy tuyến thượng thận – một bệnh lý tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ hiểm nghèo về sức khỏe. Cùng tìm hiểu biến chứng của bệnh suy tuyến thượng thận như thê nào qua bài viết sau.

Cơn suy tuyến thượng thận cấp

Biến chứng đáng sợ nhất của suy tuyến thượng thận đó là cơn khủng hoảng cấp tính với nhiều dấu hiệu cực kỳ nguy kịch:

• Huyết áp tụt sâu một cách đột ngột, tứ chi lạnh buốt, mạch nhỏ yếu không đáp ứng với điều trị nâng huyết áp
• Đau thượng vị dữ dội, buồn nôn, nôn ói không kiểm soát
• Khó thở, chóng mặt, lơ mơ, hôn mê
• Rối loạn nhịp tim, các tạng nội tạng bị tổn thương nặng nề

Trong tình trạng này, người bệnh có thể bị sốc nặng, co giật, rơi vào hôn mê, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu trong vòng 24h. Các dấu hiệu báo động đầu tiên cần đặc biệt lưu ý như mất nước, sốt cao, lơ mơ, đánh trống ngực, bỏ ăn uống có thể là những triệu chứng đầu tiên của cơn khủng hoảng.

Nguy cơ luôn bị tụt huyết áp “chóng mặt”

Với bệnh nhân suy tuyến thượng thận, hiện tượng huyết áp luôn ở mức quá thấp là điều dễ đoán trước. Nguyên nhân do thiếu hụt aldosterone – loại hormone giữ vai trò điều hòa cân bằng nước, muối và duy trì huyết áp. Người bệnh thường xuyên bị chóng mặt, hoa mắt, xây xẩm khi thay đổi tư thế như đứng, ngồi đột ngột. Huyết áp được đo tụt hẳn 10-20 mmHg so với lúc nằm hoặc ngồi. Đây chính là lý do mọi người hay phàn nàn về tình trạng chóng mặt dai dẳng.

Khi bệnh tăng nặng, tình trạng huyết áp thấp càng khó kiểm soát, nhất là khi gặp phải các yếu tố như nhiễm trùng, căng thẳng,… Mức độ tụt huyết áp càng sâu, người bệnh càng nguy cơ cao rơi vào cơn khủng hoảng cấp tính đe dọa tính mạng.

Nguy cơ trở nên mệt mỏi, suy kiệt sức lực

Trong tuyến thượng thận có một hormone đặc biệt gọi là cortisol, nhiệm vụ chính là giúp cơ thể chuyển hóa, sản xuất năng lượng ở các tế bào. Khi hormone này bị thiếu hụt, các quá trình sinh năng lượng bị đình trệ, khiến cho người bệnh rơi vào tình trạng mệt mỏi kiệt quệ dai dẳng.

Đặc điểm dễ nhận biết nhất là người bệnh thường cảm thấy vô cùng mệt mỏi, bủn rủn ngay từ buổi sáng sau khi thức dậy. Cảm giác mệt nhọc này còn dai dẳng, kéo dài suốt cả ngày, thậm chí ngăn trở các sinh hoạt thường nhật đơn giản nhất như tự đi lại được hay tự làm các công việc cá nhân. Tình trạng mệt mỏi nặng nề này cũng đi kèm với nhiều triệu chứng nặng nề khác.

Nguy cơ tiêu chảy, nôn ói, chướng bụng khó chịu

Không chỉ ảnh hưởng đến năng lượng cơ thể, sự thiếu hụt hormone tuyến thượng thận còn khiến các chức năng cơ bản của hệ tiêu hóa bị rối loạn nặng nề. Nguyên nhân là do sự mất cân bằng điện giải, tình trạng mất nước, thiếu hormone điều hòa nhu động dạ dày và ruột non.

Triệu chứng điển hình là thường xuyên bị chướng bụng, đầy hơi khó chịu. Đi kèm với hiện tượng buồn nôn, nôn ói và tiêu chảy vô cớ, làm trở nặng thêm tình trạng mất nước và suy kiệt cơ thể. Người bệnh lúc nào cũng cảm thấy ăn không ngon miệng, ăn kém dẫn đến rối loạn dinh dưỡng trầm trọng và gầy sút một cách bất thường.

Nguy cơ da đen sạm

Khi những hormone điều hòa trao đổi chất trong cơ thể bị thiếu hụt, các biểu hiện bên ngoài cũng khác thường, đáng chú ý nhất là tình trạng da đen sạm một cách khó hiểu. Các khu vực da sạm thường xuất hiện không đồng đều, tập trung nhiều ở những vùng da hở thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng hoặc những vùng xảy ra cọ sát như nếp gấp quần áo. Thậm chí, cả những vùng da niêm mạc như vùng kín, đầu vú,…

Nguy cơ rối loạn sinh dục bất thường

Sự thiếu hụt hormone tuyến thượng thận không chỉ khiến da đen sạm bất thường, mà còn gây ra nhiều rối loạn về sinh dục. Ở phụ nữ, kinh nguyệt trở nên không đều hoặc thậm chí bị vô kinh, không mang thai được do suy chức năng buồng trứng. Ở nam giới, ham muốn tình dục giảm sút, rối loạn cương dương. Các đặc tính sinh dục thứ phát như lông, râu cũng bị ảnh hưởng, thậm chí tinh hoàn bị teo nhỏ lại.

Nguy cơ hạ đường huyết

Mặc dù ít gặp ở người lớn, nhưng trẻ em bị suy tuyến thượng thận có nguy cơ cao hạ đường huyết. Tình trạng này thường xảy ra bất ngờ khi trẻ bị sốt, nhiễm trùng, tiêu chảy hoặc nôn mửa nhiều. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ có thể rơi vào tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng.

Nguy cơ rối loạn tâm thần, thần kinh

Nhiều bệnh nhân suy tuyến thượng thận phàn nàn về triệu chứng rối loạn tâm lý, hành vi bất thường. Họ thường bồn chồn, lãnh đạm, lơ mơ hoặc ngược lại trở nên kích động, vật vã, khó tập trung suy nghĩ. Thậm chí có những giai đoạn buồn ngủ luôn hoặc mất khả năng làm việc. Đây đều là hậu quả do mất cân bằng nội môi, thiếu hụt hormone của tuyến thượng thận.

Nguy cơ đau nhức xương khớp

Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều bệnh nhân tự ý sử dụng các loại thuốc corticoid kéo dài, dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng tuyến thượng thận. Khi ngưng thuốc đột ngột, người bệnh sẽ bị đau nhức xương khớp tăng nặng, mệt mỏi toàn thân, sụt sịt cân vì lượng hormone trong cơ thể quá thấp.

Qua những nguy cơ nghiêm trọng nêu trên, dễ thấy bệnh suy tuyến thượng thận tuy tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều mối đe dọa nghiêm trọng cho sức khỏe. Việc phát hiện và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để tránh những hậu quả đáng tiếc. Đồng thời, chúng ta cũng cần thận trọng trong việc sử dụng các loại thuốc có chứa corticoid kéo dài, tuân thủ đầy đủ chỉ định của bác sĩ để phòng ngừa bệnh suy tuyến thượng thận.

Phương pháp điều trị suy tuyến thượng thận

Đối với người bị suy tuyến thượng thận, Fludrocortisone (Florinef) 0,1mg là một loại thuốc thường được kê đơn để bổ sung hormone aldosterone thiếu hụt. Có rất nhiều phương pháp điều trị suy tuyến thượng thận và dùng florinef là phương pháp phổ biến nhất. Cách dùng thuốc Florinef thường được hướng dẫn theo tình trạng của mỗi người thường được sử dụng theo hướng dẫn sau.

1. Liều lượng dùng:

• Liều khởi đầu thường là 0,1mg/ngày (1 viên 0,1mg).
• Bác sĩ có thể tăng liều dần lên 0,2mg/ngày, thậm chí cao hơn tùy từng trường hợp cho đến khi huyết áp và lượng natri/kali trong máu ổn định.

2. Cách dùng:

• Thuốc Florinef nên được uống vào buổi sáng với một ít nước, để tránh tác dụng lâu dài làm tăng huyết áp vào ban đêm.
• Không nhai, bẻ hoặc nghiền nát viên thuốc.
• Uống đều đặn hàng ngày, không được bỏ qua hoặc tạm ngưng thuốc.

3. Lưu ý khi dùng:

• Cần uống đủ nước, đặc biệt là khi trời nóng hoặc ra nhiều mồ hôi để phòng ngừa mất nước, chuẩn bị nước muối cho trường hợp bị ói, tiêu chảy.
• Thường xuyên kiểm tra huyết áp, nồng độ kali/natri máu để điều chỉnh liều thuốc phù hợp.
• Thông báo cho bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường như đau đầu, chóng mặt, nôn mửa khi dùng thuốc.

4. Trường hợp đặc biệt:

• Khi stress, ốm, chấn thương,… cơ thể cần nhiều hormone hơn, cần tăng liều Florinef tạm thời theo hướng dẫn.
• Phụ nữ mang thai có thể cần liều Florinef cao hơn bình thường.

Florinef 0,1mg là một loại thuốc quan trọng giúp bù đắp lượng hormone aldosterone thiếu hụt, điều hòa huyết áp và cân bằng điện giải cho người bệnh suy tuyến thượng thận. Tuy nhiên, cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, chú ý theo dõi các dấu hiệu bất thường và điều chỉnh liều lượng phù hợp để đạt hiệu quả tốt nhất, đồng thời tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Liên hệ Nhà thuốc 354

• Chúng tôi tư vấn hỗ trợ miễn phí
• Địa chỉ:  18 Tam Trinh P.Mai Động Q.Hai Bà Trưng Hà Nội 
• Hotline:  0869065492 (zalo) 
• Hotline:  0869191080 (zalo) 
• Website: Nhathuoc354.com
• Email:     Nhathuoc354@gmail.com